De glastuinbouw in Vlaanderen behoort tot de wereldtop, zowel op vlak van productiviteit als op vlak van kwaliteit. Deze positie werd behaald door continu te investeren in de beste technieken en de bedrijfsvoering te optimaliseren.
De glastuinbouw is echter ook een energie-intensieve sector. Door de grote warmtevraag is er een groot verbruik van brandstoffen, in hoofdzaak fossiele brandstoffen die bestaan uit verbindingen tussen koolstof- en waterstofatomen. Bij de verbranding van deze brandstoffen wordt water en CO2 vrijgezet. De tuinbouwsector wordt hierdoor beschouwd als een grote uitstoter van CO2. Maar de tuinbouw is ook een verbruiker van CO2, door het doseren van CO2 als voedingsstof voor de planten. Vandaag de dag gebeurt dat vooral via de gezuiverde rookgassen van de warmtekrachtkoppeling (wkk) of aardgasketel.
Rekening houdend met de klimaatactieplannen die voorliggen, dienen zich een aantal uitdagingen aan voor de glastuinbouwsector. Een eerste uitdaging is op zoek gaan naar haalbare concepten die de warmtevoorziening voor de tuinbouwsector klimaatvriendelijk(er) maakt.
De CO2-uitstoot zou naar beneden kunnen door het gebruik van restwarmte en/of aardwarmte, hernieuwbare brandstoffen, het elektrificeren van de warmtevraag (met groene elektriciteit) zoals bijvoorbeeld de toepassing van warmtepompen en in het algemeen door een primaire energiebesparing te realiseren. Het klinkt mooi, maar het is helaas niet voor de hand liggend en er is geen pasklare oplossing. De uitdaging is groot om een concept uit te werken dat voldoende en betrouwbare warmte kan leveren en dat bovendien rendabel kan worden toegepast op een tuinbouwbedrijf.
Een tweede uitdaging stelt zich op vlak van het gebruik van CO2 als voedingsstof. Wanneer de warmtevraag niet meer ingevuld zou worden met fossiele brandstoffen, dan verliezen we daar ook de huidige bron van CO2. Momenteel wordt er ook nog gebruik gemaakt van aangekochte zuivere CO2 die uit industriële processen afkomstig is. We merken nu al dat de beschikbaarheid van deze CO2 voor de tuinbouwsector niet groot is en soms zelfs volledig onbestaande. Bovendien zullen ook de processen waaruit deze CO2 afkomstig is, moeten besparen op hun uitstoot en zal het aanbod afnemen. De tuinbouwsector zal dus ook creatief uit de hoek moeten komen om alternatieve CO2-bronnen te vinden. Belangrijk hierbij is dat er geen schadelijke componenten in deze CO2-bron aanwezig mogen zijn.
Als Expertisecentrum Energie gaan wij op zoek naar antwoorden op bovenstaande vraagstukken. Maar wij gaan graag samen met de tuinder deze uitdaging aan. Daarom willen wij ook graag beroep doen op jullie creatieve ideeën. Heb je voor je bedrijf al een concept in gedachten of speel je met een wild idee? Zit je met eerder algemene vragen over alternatieve technieken? Of wil je gewoon eens van gedachten wisselen? Altijd welkom! Jullie vragen zetten ons aan om creatief aan de slag.
Om dit proces te initiëren starten we hier een Energieforum Glastuinbouw op, waar we met actieve tuinders in gesprek willen gaan over de verschillende reeds beschikbare of nog in onderzoek zijnde technieken.
